Jolanta Klimek-Grądzka
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Przedmiotem oglądu w referacie będzie nowo powstająca – w ramach grantu NPRH 11H 18 0060 86 – edycja cyfrowa zespołu dokumentów funkcjonującego pod nazwą Archiwum Filomatów, a także jej potencjał badawczy, zwłaszcza językoznawczy.
Rękopisy tworzące AF mają charakter urzędowy (związany z działalnością Filomatów) oraz prywatny (korespondencja), literacki (wiersze, np. autorstwa A. Mickiewicza) czy naukowy (uwagi i rozprawki na różne tematy, np. na temat języka). Ich autorami byli m.in. Aleksander Chodźko, Jan Czeczot, Cyprian Daszkiewicz, Adam Dziewiątkowicz, Józef Jeżowski, Stanisław Kozakiewicz, Teodor Łoziński, Adam Mickiewicz, Antoni Odyniec, Kazimierza Piasecki, Onufry Pietraszkiewicz, Michał Rukiewicz, Jan Sobolewski, Adam Suzin, Tomasz Zan. Tak obszerny (liczący ponad 20 tysięcy stron), dotychczas rozproszony i niekompletny, zróżnicowany autorsko i genologicznie zbiór dokumentów połączonych miejscem i czasem powstania stanowi doskonałe źródło poszerzonych (czy wręcz kompletnych) badań nad językiem filomatów, postulowanym już przez Zofię Kurzową (1955).
W trakcie wystąpienia zaprezentowana zostanie stworzona w ramach projektu aplikacja internetowa, w której zgromadzone są materiały tworzące Archiwum Filomatów. Wreszcie, na podstawie danych wydobytych z korpusu, zweryfikowanych zostanie kilka tez dotyczących polszczyzny filomackiej i nakreślone zostaną dalsze możliwości wykorzystania zasobu w badaniach lingwistycznych.
Słowa klucze
Archiwum Filomatów; język filomatów; polszczyzna XIX w.; edytorstwo cyfrowe
Bibliografia
Bajerowa I., Polski język ogólny XIX wieku. Stan i ewolucja. T. 1-3, Katowice 1986-2000.
Jańczyk U., Archiwum Filomatów w Bibliotece Uniwersyteckiej KUL. Historia zbioru, Lublin 2020.
Kawyn-Kurzowa Z., Język grupy Filomatów, „Język Polski“ 1955, nr 5, s. 333-360.
Kawyn-Kurzowa Z., Język filomatów i filaretów, przyczynek do dziejów języka polskiego XIX wieku. Słowotwórstwo i słownictwo, Wrocław 1963.