Joanna Duska

Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Autorka jest członkiem zespołu, który opracował komentarz do III tomu t. zw. sejmowego wydania „Dzieł wszystkich” Jana Kochanowskiego. Wielką wartością tego tego zamierzenia było oparcie się na dwóch komentarzach: językoznawcy polonisty i filologa klasycznego. W tomach wydanych do roku 1997 były to następujące po sobie dwa odrębne opracowania. Nowością kontynuacji wznowionej w roku 2012 jest połączenie obu komentarzy w jedną całość. W przypadku „Fraszek” kierownik tomu Maciej Eder poszerzył jeszcze zespół komentatorów o historyka oraz badaczkę łacińskiej literatury doby Renesansu. Niniejszy jest próbą podsumowania ścisłej współpracy całego zespołu, liczacego 5 osób oraz 2 recenzentów, przez pokazanie konkretnych problemów, z którymi przyszło się im zmierzyć, w szczególny sposób skupiono się na tych sprawach, które wnoszą coś nowego do dotychczasowej interpretacji. Dotyczą one np. porównania fraszki polskiej (np. Fr III 46) w z motywującym ją epigramatem łacińskim i wykazania zgrabniejszej konstrukcji tej pierwszej. Wskazano też na nowe interpretacje wynikające z ustalenia nowych znaczen słów takich jak: operyjasz (Fr III 79), czarne pierścionki (Fr III 39), godzić (Fr III 24), rym pochwalony (Fr III 6), czy koniektur (Fr: II 55, III 69). Zwrócono uwagę na fraszki nadal będące podstawą niejednoznacznej interpretacji (Fr: I 59, III 78). Jako szczególnie interesujące podkreślono i pokazano trudności związane z właściwym odczytaniem treści fraszek III 21 czy III 61, które jest bardzo utrudnione z powodu niemożności jednoznacznego zakwalifikowania i interpretacji t. zw. wyrazów funkcyjnych (pomocniczych). O tego typu trudnościach najlepiej wiedzą autorzy słowników historycznych języka polskiego.

Słowa klucze

Kochanowski, Fraszki, edycja, wydanie sejmowe, komentarz

Bibliografia

Górski K. i in., Zasady wydawania tekstów staropolskich. Projekt, Wrocław 1955.

Jak wydawać teksty dawne, Staropolskie spotkania językoznawcze 2, red. K. Borowiec i in., Poznań 2017.

Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego, red. M. Kucała, Kraków 1994–2012.

Słownik polszczyzny XVI w., red. M.R. Mayenowa, F. Pepłowski, K. Mrowcewicz, t. 1–37, Wrocław–Warszawa–raków 1966–1994, Warszawa 2002–2016.