Literatura jako ilustracja zagadnień gramatycznych i leksykalnych w języku górnołużyckim

Renata Bura

Uniwersytet Jagielloński

Autorzy górnołużyckich gramatyk i monografii, a niekiedy też słowników, dość często wykorzystują cytaty z literatury do ilustracji różnych zjawisk językowych. Celem niniejszego opracowania jest przyjrzenie się najważniejszym górnołużyckim gramatykom i słownikom (m.in. H. Šewc, 1968, Gramatika hornjoserbskeje rěče, 1. zwjazk: fonematika a morfologija, Budyšin 1968, H. Šewc-Schuster, Gramatika hornjoserbskeje rěče, 2. zwjazk: syntaksa, Budyšin 1976; H. Faßke, Grammatik der obersorbischen Schriftsprache der gegenwart. Morphologie, unter Mitarbeit von Siegfried Michalk. Bautzen 1981; A. Ivčenko, S. Wölke Hornjoserbski frazeologiski słownik, Budyšin/ Bautzen 2004) pod kątem oceny przydatności materiału językowego zaczerpniętego z literatury pięknej do prezentacji zjawisk gramatycznych i leksykalnych (m.in. środki morfologiczne i składniowe, frazeologia). Materiał ten sporo mówi też o języku najczęściej cytowanych autorów, jak np. J. Brězan, M. Nowak-Njechorński czy K.B. Šěca i M. Kubašec. Jest to dość istotny aspekt, zważywszy na nieliczne opracowania języka pisarzy łużyckich.

Słowa klucze

język górnołużycki, literatura, gramatyka, leksyka

Bibliografia

Lewaszkiewicz T., 2019, Stan badań nad językiem górnołużyckiej twórczości Jurija Brězana, [w:] Polsko-łużyckie zbliżenia. Język – literatura – kultura, pod red. G.B. Szewczyk i M. Blidy, Katowice, s. 36–55.

Schulz (Šołćina) Jana, Studien zur Sprache des Dichters Jakub Bart-Ćišinski, Lětopisˮ 56, 2009 Wosebity zešiwk.

Wölkowa Sonja, Frazeologizmy w rěči Jakuba Barta-Ćišinskeho, [w:] Dietrich Scholze, Franz Schön (Hrsg.), Jakub Bart-Ćišinski (1856–1909). Erneuerer der sorbischen Literatur / Wobnowjer serbskeje literatury, „Schriften des Sorbischen Institutsˮ / „Spisy Serbskeho institutaˮ 54, Bautzen 2011, s. 233–243.